بایدن با توافق هسته ای با ایران و رفع تحریم ها هت تریک می کند
تاریخ انتشار: ۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۲۹۰۰۶
آمریکا درصدد است تا با توافق با ایران، ایجاد صلح بین عربستان و اسرائیل و تشکیل دولت فلسطین در خاورمیانه هت تریک کند.
گاردین در مطلبی به قلم سایمون تیسدال نوشت: نحوه کاهش نفوذ امریکا در خاورمیانه به نظر می رسد مشابه عقب نشینی خفت بار چند دهه قبل بریتانیا از همان منطقه است. گویی کشورهای منطقه که پیشتر از دست یک امپراتوری خود رای و مغرور خلاصی یافته اند، اکنون ابرقدرت دیگری را کنار می گذارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ادامه این مطب آمده است: رژیم های حاکم و رهبران اقتدارگرا به آرامی اما با اطمینان، استقلال و آزادی عمل خود را ابراز می کنند و در عین حال خواستار متحدان جدیدی هستند. این به نوبه خود نشان دهنده یک تغییر اساسی و حرکت به سمت دنیای چند قطبی است.
خاندان های سلطنتی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی، هویت ملی همگنی را به مردم خود القا می کنند و از طریق نفوذ مالی، نفت و ورزش، به قدرت نمایی در خارج از کشورشان می پردازند. آنها با اتکا به اهمیت استراتژیک خود، تحت الحمایه و تحت قیمومیت امریکا (و پیشتر بریتانیا) بودن را نمی پذیرند.
در اسرائیل، ناسیونالیست های یهودی تندرو و افراط گرایان مذهبی از طریق مخالفت با خواسته های واشنگتن، در حال مبارزه برای شکل دادن به شخصیت دولت بعدی اسرائیل هستند. این وضعیت، یادآور روزهای پایانی خشونت آمیز قیمومیت بریتانیاست.
در ترکیه، رجب طیب اردوغان، وارث یک امپراتوری مغلوب، شرق و غرب را در مقابل هم قرار می دهد و متناوباً با امریکا، ناتو، اتحادیه اروپا، روسیه و چین بازی می کند.
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، از زمان روی کار آمدن در سال 2021، با توجه به مصیبت های اخیر امریکا و مشغله های مربوط به چین و اوکراین، عمدتا از پیگیری ادامه بحران در کرانه باختری، لبنان، عراق، سوریه، یمن، لیبی و سودان شانه خالی کرده است و احیای برجام به عنوان یکی از وعدههای بزرگ او درباره خاورمیانه، محقق نشده است. در سال 1956، بحران کانال سوئز و حمله بریتانیا به مصر و آنچه در پی آن واقع شد، سبب تضعیف بریتانیا به عنوان قدرت مسلط منطقه شد. آیا امریکا با کناره گیری از مسائل خاورمیانه به سرنوشت بریتانیای پس از بحران کانال سوئز، نزدیک می شود؟
بایدن با تأخیر، تلاش بلندپروازانه برای برقراری مجدد رهبری منطقه ای ایالات متحده را آغاز کرده است. این تلاش ها تا حدی برای مقابله با نفوذ پکن و مسکو است و تا حدی برای اینکه به متحدان منطقه ای امریکا یادآوری کند که چه کسی امنیت آنها را تضمین می کند. بایدن با اشاره به این نکته و ظاهراً برای افزایش بازدارندگی در برابر ایران، اما در واقع برای نشان دادن اینکه چه کسی دست برتر را دارد، 3000 نیروی جدید را در این ماه به خلیج فارس اعزام کرد.
محاسبات سیاسی نیز در جریان است. بایدن با توجه به انتخابات ریاست جمهوری پیش رو، امیدوار است بتواند یک هت تریک نامحتمل به ثمر برساند. این کار، معادل بالای سربردن جام سه گانه دیپلماسی است: «تفاهم» ایالات متحده با ایران، توافقنامه صلح تاریخی عربستان سعودی و اسرائیل و تشکیل دولت فلسطین.
درباره ایران؛ مذاکرات در قطر برای آزادی امریکایی های زندانی در ایران در ازای آزادسازی 6 میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده تهران، پیشرفت قابل توجهی در این ماه داشت. بر اساس گزارشها، دو طرف درباره توقف فروش پهپادهای نظامی ایران به روسیه نیز گفتگو می کنند. گفته می شود هدف نهایی، یک توافق دوجانبه غیررسمی است. به موجب این توافق غیر رسمی، امریکا تحریم های ایران را بر می دارد و در ازای آن، تهران آنچه را که گفته می شود برنامه تسلیحات هسته ای است، متوقف می کند. گفتگوها در این باره ادامه دارد.
دومین بخش مرتبط با این برنامه تحول خاورمیانه، شامل دشمن قدیمی ایران یعنی سعودی ها می شود. با توجه به میانجیگری چین بین تهران و ریاض و همچنین همکاری عربستان با مسکو، جایگاه ایالات متحده متزلزل شده است. بایدن میخواهد محمد بن سلمان، ولیعهد و رهبر واقعی عربستان سعودی را به سمت خود بازگرداند و عادی سازی روابط ریاض با اورشلیم به سبک توافق ابراهیم را نهایی کند.
به همین منظور، بنا بر گزارشها، او در حال بستن یک پیمان امنیتی با عربستان و موافقت با برنامه هسته ای غیرنظامی این کشور علی رغم نگرانی های آشکار درباره اشاعه هسته ای است که به طور بالقوه می تواند منجر به رقابت تهران و ریاض شود. چنین تفکری زنگ خطر را در اورشلیم به صدا در آورده است. بایدن می گوید مشکلی نیست. عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل می تواند شامل ارائه تضمین های دفاعی امریکا و تسلیحات پیشرفته برای هر دو باشد. این کار، مزیت افزوده ای نیز برای او خواهد داشت و آن اینکه می تواند چینِ سمج را به حاشیه براند.
چرا واشنگتن باید به رژیم سعودی که ارزش های دموکراتیک و حقوق بشری ایالات متحده را تحقیر می کند، کمک کند و از آن دفاع کند؟ پس از قتل جمال خاشقچی در سال 2018، بایدن وعده داده بود که عربستان را منزوی خواهد کرد. پاسخ این سوال این است که عادی سازی روابط ریاض با اورشلیم، برای بایدن یک پیروزی بزرگ قبل از انتخابات خواهد بود، به ویژه اینکه به سومین مرحله برنامه وی یعنی تشکیل کشور و دولت فلسطین نیز مرتبط است.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل که در داخل تحت فشار جدی است، به شدت به توافق با عربستان نیاز دارد. سعودی ها نیز خواهان آن هستند، اما حداقل بر روی کاغذ بر پیشرفت ملموس درباره تشکیل کشور فلسطین، اصرار دارند. شرکای راست افراطی نتانیاهو در ائتلاف، مخالف هرگونه امتیاز دادن هستند؛ روابط نتانیاهو و بایدن نیز چندان دوستانه نیست و نخست وزیر اسرائیل صرفا برای لجبازی با رئیس جمهور امریکا، قصد دارد در ماه اکتبر به چین سفر کند.
با این حال، به نظر می رسد بایدن فکر می کند که میتواند با دولت اسرائیل به توافقاتی برسد. رئیس جمهور امریکا تصور می کند می تواند در ازای راضی کردن عربستان به عادی سازی روابطش با اسرئیل، تضعیف و بی خطرسازی ایران و ارائه تضمین های همه جانبه به اورشلیم، دولت اسرائیل را متقاعد کند که به افزایش خودمختاری فلسطین، توقف طرح های الحاق کرانه باختری و شاید احیای روند صلح دو کشوری تن بدهد.
امیدهای بایدن برای هت تریک، کمی توهم آمیز به نظر می رسد. هزاران عامل منفی منطقه ای به کنار، زمان نیز بر علیه اوست. رهبران منطقه که مانند همه رهبران جهان، منافع خود را دنبال می کنند، نمی دانند که او چقدر دوام خواهد آورد و آیا ترامپ جایگزین او خواهد شد یا خیر.
همه چیز تغییر کرده است. پیشتر ایالات متحده و قبل از آن، بریتانیا، در خاورمیانه حکمرانی می کردند. اما این قبل از 11 سپتامبر و القاعده، عراق و افغانستان، ظهور چین و ولادیمیر پوتین، و حمله اقتدارگرایانه به دموکراسی جهانی و حاکمیت قانون بود. این روزها حتی مشتی کودتاچی نیجری نیز می توانند عمو سام را به چالش بکشند، بدون اینکه نگران مجازات باشند.
با این حال، از جنبه های دیگر، این تغییر باید مورد استقبال واقع شود. چرا کشورهای کمتر قدرتمند اما مستقل جهان، نباید اختیار این را داشته باشند که به جای عضویت در بلوک های دائمی، اتحادهای انعطاف ناپذیر و پیمان های متضاد، روابطشان را صرفا بر اساس منافع خودشان تنظیم کنند؟ به عبارت دیگر، در این دوران غیرسانتیمانتال، چرا نباید پارتنرهای متعدد داشت؟
دوران ابرقدرتِ مسلط، رو به پایان است. بایدن ممکن است تمام تلاش خود را برای حفظ نظم قدیمی انجام دهد، اما مانند «عصر امپراتوری» از دست رفته بریتانیا، «قرن امریکایی» نیز به سرعت دارد به تاریخ می پیوندد.
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: عادی سازی روابط ایالات متحده هت تریک هسته ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۲۹۰۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نقاط فلجکننده گنبد آهنین برای موشکباران بعدی روشن شد
سامانههای ضدموشکی «آرو۲» و «آرو۳» رژیمصهیونیستی به طور مشترک با امریکا توسعه یافتهاند. «آرو۲» از کلاهکهای انفجاری برای نابودی موشکهای بالستیک ورودی در فاز نهایی حرکت آنها در جو فوقانی استفاده میکند و دارای برد ۹۰کیلومتری و حداکثر ارتفاع ۵۱کیلومتری است. «آرو۲» را میتوان ارتقایی از سامانه پدافندضد هوایی و ضدموشکی پاتریوت امریکا دانست که اسرائیل زمانی در این نقش از آن استفاده میکرد. سامانه ضدموشکی «آرو۳» از فناوری برخورد جنبشی برای رهگیری موشکهای بالستیک ورودی در فضا، قبل از ورود مجدد آنها به جو در مسیر رسیدن به اهداف استفاده میکند.
پاتریک رایدر، سخنگوی پنتاگون در موضعگیری رسانهای به توانمندی نظامی ایران در پاسخ نظامی علیه اسرائیل اذعان کرده است: اقدامی که ایران علیه اسرائیل انجام داد یک حمله بیسابقه و گسترده از داخل خاک ایران بود. نیروی هوافضای سپاه شامگاه شنبه و بامداد یکشنبه ۲۵ و ۲۶ فروردین عملیات تنبیهی «وعدهصادق» را با رمز «یا رسولالله (ص)» اجرا کرد و با دهها موشک و پهپاد، اهدافی را در داخل سرزمینهای اشغالی با موفقیت مورد اصابت قرار داد.
این عملیات در راستای انتقام از تلآویو در حمله موشکی به کنسولگری ایران در سوریه و شهادت هفت تن از مستشاران و افسران نظامی تهران در دمشق انجام شد. به گفته ارتش رژیمصهیونیستی، در مجموع حدود ۱۷۰پهپاد، بیش از ۳۰موشک کروز و بیش از ۱۲۰موشک بالستیک از سوی ایران به سوی فلسطیناشغالی شلیک شد. سردار حاجیزاده، فرمانده هوا فضای سپاه با اشاره به اینکه با تسلیحات حداقلی به مصاف صهیونیستها رفتیم، تصریح کرد: در این مرحله از موشکهای خرمشهر، سجیل، شهید حاج قاسم، خیبرشکن ۲ و هایپرسونیک فتاح استفاده نکردیم.
حمله ایران به رژیمصهیونیستی باعث خشم زیاد امریکاییها شد و شبکه۱۴ تلویزیون رژیمصهیونیستی در این باره گفت: «باید اذعان کرد بازدارندگی ایالاتمتحده امریکا در نتیجه حمله اخیر ایران علیه اسرائیل ضربه مهلکی خورد.» همچنین رسانههای رژیمصهیونیستی اعلام کردند ایران تابوی چنددههای عدمحمله از خاک ایران به فلسطیناشغالی را شکست. دیاکو حسینی، کارشناس مسائل بینالملل درباره اهداف ایران از عملیات وعدهصادق میگوید: «اگر اصابت موشکها و پهپادها به اهداف تعیینشده کوچکترین اهمیتی برای ایران میداشت، نباید ۷۲ساعت قبل، تصمیم به عملیات نظامی را به کشورها اطلاع میداد. هدف ایران نظامی نبود، سیاسی بود؛ نمایش اراده و شهامت برای حمله مستقیم و آشکار به قلمرو اسرائیل.»
کمکهای گسترده
نکته مهم در زمینه عملیات تنبیهی وعدهصادق کمکهای گسترده امریکا، انگلیس و فرانسه در کنار برخی کشورهای منطقه به رژیمصهیونیستی برای مقابله با پهپادها و موشکهای کروز و بالستیک ایرانی است. یک منبع امریکایی اذعان کرد: ۱۰ کشور به اسرائیل برای رهگیری پهپادها و موشکهای ایرانی کمک کردند. در واقع ایران در جریان این عملیات علیه رژیمصهیونیستی با ناتو و اسرائیل و متحدان منطقهای آنها مقابله کرد. امریکا به عنوان مهمترین عضو ناتو از همه تجهیزات پدافند هوایی و ضدموشکی خود برای کمک به رهگیری و انهدام پهپادها و موشکهای پرتابشده از سوی ایران استفاده کرد. از جمله تجهیزات مهم در این زمینه رادارهای تجسسی AN/TPY- ۲ است که یک سامانه راداری زمینپایه است که در کشورهای قطر، ترکیه و نیز در فلسطیناشغالی مستقرشده و کار ویژه آن کشف موشکهای بالستیک و هشدار درباره پرتاب آنها به سامانههای ضدموشکی برای رهگیری آنهاست. رادار AN/TPY- ۲ یک رادار آرایه فازی باند ایکس است که از ۷۲ماژول فرستنده و گیرنده با بیش از ۲۵هزار آرایه برخوردار است و میتواند در فاصله هزارکیلومتری انواع اهداف هوایی را شناسایی کند. این رادار که اصلیترین حساسه سامانه پدافندی تاد امریکایی است، بزرگترین رادار جهان است که قابلیت جابه جایی اجزای آن وجود دارد.
به رغم کمکهای گسترده امریکا و متحدان غربی و برخی کشورهای منطقه به رژیمصهیونیستی برای رهگیری پهپادها و موشکهای کروز و بالستیک در کنار استفاده کامل این رژیم از همه امکانات پدافند هوایی و ضدموشکی خود، در عمل شمار قابل توجهی از موشکهای ایرانی به اهداف خود در فلسطیناشغالی برخورد کردند. اسکات ریتر، تحلیلگر نظامی مشهور امریکایی در رابطه با شکست پیشرفتهترین رادار جهان در برابر موشکهای ایران با اشاره به اینکه ایالاتمتحده یک رادار پیشرفته AN/TPY- ۲ مستقر در صحرای نقب دارد، تصریح کرد: بهترین سامانه دفاع موشکی جهان نتوانست از سایتهایی که وظیفه حفاظت از آنها را در برابر حملات موشکهای ایران بر عهده داشتند، محافظت کند.
ساختار سامانههای پدافند موشکی رژیمصهیونیستی
طبق اعلام سازمان دفاع موشکی اسرائیل (IMDO)، گنبدآهنین پایینترین لایه دفاع موشکی اسرائیل است. حداقل ۱۰سامانه گنبدآهنین در فلسطیناشغالی وجود دارد که هر کدام به راداری مجهز شده است که راکتها را تشخیص میدهد و سپس از یک سیستم فرماندهی و کنترل استفاده و به سرعت محاسبه میکند که آیا یک پرتابه ورودی تهدیدی ایجاد یا احتمالاً به منطقهای غیرمسکونی برخورد میکند. اگر موشک تهدیدی ایجاد کند، گنبدآهنین موشکهایی را از زمین شلیک میکند تا آن را در هوا نابود کند. سطح بعدی در هرم دفاع موشکی رژیمصهیونیستی، طبق اعلام IMDO سامانه «فلاخن داوود» است که برای حفاظت در برابر تهدیدات کوتاهبرد و میانبرد موشکی است. «فلاخن داوود» یک پروژه مشترک بین شرکت «سامانه دفاع پیشرفته رافائل» اسرائیل و شرکت امریکایی «ریتیون»، از موشکهای رهگیر «استونر» و «اسکایسپتور» برای نابودی اهداف تا فاصله ۳۰۰کیلومتری استفاده میکند. در رده بعدی، سامانههای ضدموشکی «آرو۲» و «آرو۳» رژیمصهیونیستی قرار دارند که به طور مشترک با امریکا توسعه یافتهاند. «آرو۲» از کلاهکهای انفجاری برای نابودی موشکهای بالستیک ورودی در فاز نهایی حرکت آنها در جو فوقانی استفاده میکند و دارای برد ۹۰کیلومتری و حداکثر ارتفاع ۵۱کیلومتری است. «آرو۲» را میتوان ارتقایی از سامانه پدافندضد هوایی و ضدموشکی پاتریوت امریکا دانست که اسرائیل زمانی در این نقش از آن استفاده میکرد. سامانه ضدموشکی «آرو۳» از فناوری برخورد جنبشی برای رهگیری موشکهای بالستیک ورودی در فضا، قبل از ورود مجدد آنها به جو در مسیر رسیدن به اهداف استفاده میکند. رژیمصهیونیستی همچنین دارای هواپیماهای جنگنده نسل پنجمی اف ۳۵ای است که در جریان عملیات وعدهصادق از آنها برای سرنگونی پهپادها و موشکهای کروز استفاده کرد.
خسارات رژیمصهیونیستی
با وجود ادعای نابودی ۹۹ درصد از پهپادها و موشکهای کروز و بالستیک شلیکشده ایران از سوی رژیمصهیونیستی و متحدان آن، اما واقعیت جز این است. روزنامه صهیونیستی معاریو در گزارشی درباره خسارات حمله موشکی ایران نوشت: از تجزیه و تحلیل ویدئویی به نظر میرسد حداقل چهار موشک به پایگاه نواتیم اصابت کرده است. بر اساس تحلیلها، همچنین احتمالاً پنج موشک به پایگاه رامون اصابت کرده است، در مورد رآکتور اتمی در دیمونا، با توجه به تجزیه و تحلیل تصاویر ماهوارهای، به نظر میرسد حداقل یک موشک به یکی از ساختمانهای رآکتور اتمی و دو موشک به اطراف پایگاه اصابت کرده است. همچنین بر اساس تصاویر، یک پهپاد به پایگاه حرمون اصابت کرده است. به نظر میرسد میزان رهگیری موشکها حدود ۸۴ درصد است، نه آنطور که سخنگوی نیروهای رژیم اسرائیل دیوانهوار مطرح میکند.
نتایج عملیات برای ایران
عملیات وعدهصادق نتایج چشمگیر نظامی را برای ایران به همراه داشته است. نفوذ موشکهای ایرانی و اصابت آنها به اهداف، خود نشاندهنده وجود ضعفهای جدی در سامانههای پدافند موشکی رژیمصهیونیستی است که در حملات احتمالی بعدی ایران میتواند از این نقاط ضعف برای واردآوردن خسارات جدی به رژیمصهیونیستی استفاده کند. در واقع سامانههای پدافند ضدموشکی چندلایه اسرائیل نشان داده است قادر به دفاع از فلسطیناشغالی در برابر رگبارهای راکتی و موشکی محدود (مثلاً راکتهای پرتابشده از غزه یا جنبش حزبالله) و حجم کمی از پهپادها و موشکهاست، اما به طور بالقوه میتواند در صورت یک حمله بزرگ پهپادی یا حملات گسترده موشکی اشباع و فلج شود. اذعان سخنگوی پنتاگون به توانمندی نظامی ایران در پاسخ به رژیمصهیونیستی و انجامدادن حملهای گسترده و بیسابقه از داخل خاک ایران به فلسطیناشغالی با وجود اطلاع قبلی متحدان منطقهای امریکا از این حمله ۷۲ ساعت قبل از آغاز آن که طبیعتاً به اطلاع واشینگتن هم رسیده است، نشان میدهد ایران قادر است با وجود همه آمادگیهای نظامی اسرائیل، امریکا و متحدان منطقهای و اروپایی آن ضربات کوبندهای را به دشمن صهیونیستی وارد کند.
اسکات ریتر، تحلیلگر نظامی معتقد است: آنچه ایران در حمله شنبه و یکشنبه به اهداف رژیمصهیونیستی در اراضی اشغالی انجام داد، احیای قدرت بازدارندگی این کشور بود. او عملیات تنبیهی «وعدهصادق» را بسیار موفقیتآمیز ارزیابی کرد و با اشاره به تثبیت قدرت بازدارندگی ایران اظهار کرد: «میتوان گفت که این عملیات نهتنها برای ایران، بلکه برای تمام جهان بسیار موفقیتآمیز بوده است، زیرا بازدارندگی ایران اکنون واقعیتی است که میتواند امریکا و اسرائیل را کنترل کند.» به نظر میرسد با اجرای عملیات تنبیهی وعدهصادق از سوی ایران، رژیمصهیونیستی شاهد فروپاشی کامل بنیانهای دکترین دفاعی- امنیتی چندین دههای خود شد که مبتنی بر سه اصل بازدارندگی استراتژیک، هشدار استراتژیک و غلبه قاطع بود.
منبع: روزنامه جوان